'Iemand die mij dierbaar is, is ernstig ziek en zal aan deze ziekte overlijden. Maar deze persoon is geen christen. Hoe kan ik hem over Jezus vertellen?'
Oef! Soms krijg ik van die vragen binnen waar ik heel lang en diep over na moet denken. Dit was er zo eentje. Het liefste ga ik het persoonlijke gesprek aan bij vragen als deze. Want als ik het antwoord op deze vraag al zou kunnen geven, is die afhankelijk van zoveel verschillende dingen. Hoe goed is je relatie met deze persoon? Hebben jullie al vaker over Jezus gepraat? Hoe stond hij daar tegenover? Is deze persoon nooit christen geweest of heeft hij zich afgekeerd van het geloof? En zo kan ik nog nog wel meer vragen bedenken die ik in een persoonlijk gesprek zou stellen.
Maar omdat ik vermoed dat deze persoon niet de enige is die met deze vraag worstelt, wil ik toch een handreiking doen. Waarschijnlijk eentje die verre van volmaakt zal zijn. Maar in het algemeen kan ik wel een paar adviezen geven.
Wat ik zelf geloof
Voor het goed lezen van mijn antwoord is het denk ik belangrijk om te weten wat ik zelf geloof. Ik geloof dat de keuzes die we hier op aarde maken consequenties hebben voor de eeuwigheid. Ik ben hierin voorzichtig met de woorden 'hemel' en 'hel' omdat die woorden zo gekleurd zijn door onze cultuur. Maar ik geloof wel degelijk dat de keuzes die we hier op aarde maken het verschil maken tussen een eeuwigheid met God of een eeuwigheid zonder God. En ook voor een eeuwigheid met alles waar God voor staat of een eeuwigheid zonder alles waar God voor staat.
God is onze Schepper en de Schepper van al het goede, liefde, het volmaakte. Wij maken er een behoorlijk potje van hier op aarde, maar God houdt zoveel van ons dat Hij Zijn enige Zoon Jezus naar de aarde stuurde om de straf voor alles wat wij verkeerd doen te dragen, daarvoor te sterven en ook weer op te staan. Jezus zegt zelf in het Bijbelboek Johannes, hoofdstuk 14, vers 6 dat niemand bij de Vader (dat is God) kan komen zonder Hem (dat is Jezus) te kennen. Dus ik geloof dat het kennen en volgen van Jezus essentieel is om straks in de eeuwigheid bij God te zijn. En ik begrijp dus ook heel goed dat de vragensteller met deze vraag worstelt. Ik heb er zelf ook een aantal keer mee geworsteld.
Maar je kunt (en mag!) mensen niet het geloof in Jezus verplichten. God heeft ons een eigen vrije keus gegeven in dit leven. Anders is liefde voor God en de mensen om ons heen onmogelijk. Dan zouden we niet meer dan marionetten zijn die mechanische liefde voor elkaar hebben. Ook aan een sterfbed kan en mag je niet proberen zo op iemand in te praten dat hij zich uiteindelijk gedwongen voelt om te zeggen dat hij gelooft óf geïrriteerd zijn hart voor je sluit. Dat lijkt meer op manipulatie dan op liefde.
Maar er zijn een aantal dingen die je wel kunt doen.
Bidden
De eerste is wellicht een open deur, maar ik noem hem toch. Je kunt bidden voor je dierbare. Dat deze persoon Jezus mag leren kennen. Voor genezing of verlichting van de klachten. Om wijsheid voor hoe je met deze situatie om moet gaan. Voor een opening in gesprekken, waardoor jij kunt delen waar jij je hoop uit haalt. Je kunt anderen vragen hierin met je mee te bidden voor deze persoon. En als het contact tussen jou en deze persoon moeilijk is of deze persoon niet met jou over het geloof wil praten, dan kun je bidden of God andere mensen op zijn of haar pad wil brengen die wel een opening hebben bij deze persoon.
Vraag of je voor of met deze persoon mag bidden
Mijn ervaring is dat veel mensen, ook niet-christenen, het geen probleem vinden als je vraagt of je voor of met hen mag bidden. Vaak ervaren ze het vooral als bijzonder dat iemand dat voor hen wil doen. Dit ligt wel aan het verleden van de betreffende persoon. Wanneer iemand zich in het verleden bewust van het geloof heeft afgekeerd kan deze vraag als storend worden ervaren. Het vergt dus de nodige leiding van de Heilige Geest, wijsheid en tact of je deze vraag moet stellen aan een persoon. En ook de nodige lef en durf van jou. Maar mijn ervaring is dat dit hele mooie momenten op kan leveren en ook een open gesprek over het geloof.
Leef je geloof uit
Jij mag blijven voorleven wie God voor jou is, hoe Hij jouw leven en karakter heeft gevormd en waar jij je hoop vandaan haalt. Zonder daarbij dwingend of manipulatief te zijn. Vaak is het ook nodig om dit zonder woorden te doen, maar vooral in je gedrag te laten zien. Door je trouw, je zorgzaamheid, je geduld, je inslikken van boze woorden als de ander door pijn, rouw en verdriet uit zijn slof schiet. Daarin mag je een voorbeeld voor de ander zijn.
Wees aanwezig
Ga op zoek naar manieren waarop jij er voor deze persoon kunt zijn. Dat is afhankelijk van hoe goed je band is met je dierbare. Maar er is meestal wel een weg te vinden. Kook een maaltijd, draai een was, stuur een kaartje, ga met hem of haar wandelen, ga mee naar het ziekenhuis, pas een avond op de kinderen zodat je dierbare er even op uit kan met zijn of haar partner. Op die manier mag je de handen en voeten van Jezus zijn voor deze persoon.
Stel vragen en luister
Soms hebben mensen ook teveel meegemaakt in het leven om nog te kunnen of willen geloven. Wees dan een luisterend oor voor deze persoon. Stel open vragen en laat hem zijn frustratie en verdriet maar met je delen als hij daartoe bereid is. Luister met een open houding, zonder te oordelen over het verhaal wat de ander je vertelt. Dit is zijn/haar ervaring en wanneer je daar kritische vragen bij gaat stellen bereik je alleen maar dat de ander zich niet gehoord voelt.
Je kunt ook vragen stellen als de situatie zich daarvoor leent (nogmaals: zoek hierin de leiding van de Heilige Geest!). Stel vragen als: 'Denk je dat er een leven na dit leven is?', 'Waarom wel/niet?', 'Hoe ziet dat er dan uit voor jou?'
Vaak doen moeilijke verhalen rondom geloof een christen pijn en de kans is groot dat jij die pijn ook zult voelen wanneer deze persoon zijn frustraties met je deelt. Zowel jouw eigen pijn als die van degene met wie je gesproken hebt mag je in je persoonlijk gebed ook bij God voorleggen.
Vertrouw op God
Wanneer een dierbare niet-christen op sterven ligt, kan dat veel verdriet en gevoelens van angst en verwarring bij jou oproepen. In de eerste plaats omdat je binnenkort je dierbare zult verliezen. Maar ook omdat je zit met vragen over de eeuwige bestemming van die persoon. Dat kan heel moeilijk zijn. Ik wil je aanmoedigen om dat verdriet en die vragen bij God neer te leggen en troost te zoeken bij Hem. Daarna mag je het ook loslaten.
Als het goed is heeft je dierbare al op een eerder moment van jou gehoord en in jouw leven gezien wat het geloof voor jou betekent. Als dat het geval is mag je er biddend op vertrouwen dat God deze persoon daar ook in deze moeilijke tijd op zal wijzen. Als dat niet het geval is, kun je biddend zoeken naar een mogelijkheid om dit alsnog met iemand te kunnen delen. Soms zie je een sprankje terug van iets wat God dan alsnog in het leven van je dierbare doet. Soms gebeurt het wonder dat iemand op zijn of haar sterfbed nog in Jezus gaat geloven. Vaak zul je er ook niets van terugzien.
Maar ondanks dat mag je op God blijven hopen, Jij weet niet wat zich in het hart van je dierbare afspeelt. Je weet meestal ook niet wat er zich in de laatste momenten van het leven van iemand afspeelt. Ik moet dan denken aan de misdadiger die naast Jezus aan het kruis hing en in de laatste momenten aan Jezus vraagt of Hij aan hem wil denken wanneer Jezus Zijn Koninkrijk binnen gaat (Bijbelboek Lukas, hoofdstuk 23, vers 42). Dit stuk in de Bijbel laat niet alleen heel mooi zien dat iemand zich op het laatste moment van zijn of haar leven nog tot God kan keren, maar ook dat de standaard formule die wij zelf vaak hanteren bij het woord 'bekering' (geloofsbelijdenis afleggen, dopen, et cetera) niet de formule is die Jezus hanteert.
Geef de moed niet op. Jouw hoop en vertrouwen mag in God zijn. Zoek naar Zijn leiding in deze situatie. Wees ook bereid je mond te houden op de momenten dat dat nodig is (wat vaker wel dan niet nodig zal zijn). God is groot genoeg om het hart van jouw dierbare aan te spreken. Wat jouw dierbare daar vervolgens mee doet is iets tussen hem en God. Ook God zelf laat uit liefde de keus bij de mens liggen. En hoe moeilijk ook, jij mag dat biddend loslaten.
Reactie plaatsen
Reacties