In de afgelopen jaren heb ik meerdere gesprekken gevoerd waarin het onderwerp 'herbegraven' ter sprake kwam. Zoals zo vaak wanneer een onderwerp mijn aandacht vraagt wilde ik me er graag in verdiepen. Maar dat bleek lastig. In boeken ben ik het thema nog nooit tegengekomen en lange zoektochten op het internet leverden me ook weinig informatie op. 

Iedereen krijgt in zijn leven te maken met het verlies van dierbaren of met andere moeilijke omstandigheden waar om gerouwd wordt. Dit kan een grote impact hebben. Niet alleen op het privéleven, maar ook op het gebied van werk. Wat is wijs om te doen? De tijd nemen om te rouwen of maar weer zo snel mogelijk aan het werk gaan? Hoe ga je om met een collega die net een dierbare heeft verloren? Wat als een collega overlijdt? Zijn er dingen die jij als werkgever kunt doen om het voor de rouwende zo makkelijk mogelijk te maken? En wat als je na een groot verlies het nut van je huidige baan niet langer inziet?

Wanneer je te maken krijgt met verlies, kun je voor je gevoel een beetje de weg kwijtraken. Door het overlijden van een geliefde, het verlies van werk of van gezondheid wordt je identiteit onderuit gehaald. Je was een moeder in blijde verwachting, maar wie ben je nu je een miskraam hebt gekregen? Je was een zeer gewaardeerde collega, maar die rol ben je kwijt nu je met pensioen bent.  Je was iemand op wie iedereen altijd een beroep kon doen, maar nu je thuis zit met een burn out zijn je contacten met de buitenwereld sterk afgenomen.

Het overlijden van een grootouder kan een behoorlijke impact op je leven hebben. Ook al is hij of zij waarschijnlijk oud geworden. Voor veel kinderen en (jong)volwassenen is het het eerste verlies wat ze in de familiekring meemaken. Vaak ook de eerste confrontatie met een ernstige ziekte. Dat maakt veel indruk. Bovendien verlies je met een grootouder iemand van wie je veel houdt. Met wie je een speciale band had. En waar je veel herinneringen aan hebt. Of je verliest iemand die je eigenlijk helemaal niet zo goed kende. En nu zul je nooit meer de vragen kunnen stellen die je hebt over zijn of haar verleden of dat van je ouders. Hoe ga je om met het verlies van een grootouder? En hoe help je je kinderen om te gaan met het verlies van hun opa of oma?

Wie gaat scheiden wordt geconfronteerd met een enorme stapel verliezen. En toch wordt er weinig gesproken over rouw na echtscheiding. Terwijl goed rouwen en proberen je rouw los te zien van de conflicten die er zijn je juist kan helpen om na een echtscheiding weer verder te gaan. Wat veroorzaakt rouw bij een scheiding? Hoe ziet die rouw eruit? En hoe kun je daarmee aan de slag gaan?

Wanneer je iemand in je omgeving hebt die rouwt, wil je vaak niets liever dan een stuk troost bieden. Maar wat zeg je tegen iemand die heel verdrietig is? Hoe voorkom je dat je iemand kwetst? Hoe kun je echt woorden van troost bieden? Wat zijn de do's en dont's?

Wanneer je een groot verlies hebt geleden, kan het verwarrend zijn dat je leven volledig op zijn kop staat en ondertussen ook doorgaat. Terwijl je in diep verdriet gehuld bent, doe je ondertussen de was, schijnt de zon en sta je in de file tussen stapels mensen die naar hun werk gaan. 

Wie een dierbare heeft verloren aan de dood kan daarna te maken krijgen met de angst om ook anderen te verliezen. Je hebt tenslotte al eerder meegemaakt dat het onvoorstelbare jou overkwam? En er is niemand die jou kan garanderen dat het niet nog een keer gebeurt. Deze angst kan je verlammen. En niet alleen jij, maar ook de mensen om je heen kunnen hier last van krijgen. Hoe kun je het beste omgaan met de angst voor het verlies van nog meer dierbaren? Hoe voorkom je dat anderen last krijgen van jouw angst? En wanneer is het verstandig om hulp te zoeken?

Dat bij rouw vaak heftige emotionele reacties en soms psychische problemen kunnen ontstaan weten de meeste mensen wel. Maar dat rouw ook forse invloed kan hebben op je lichaam en kan zorgen voor lichamelijke klachten is minder bekend. Hoe komt het dat rouw ook invloed heeft op je lichaam? Welke lichamelijke klachten kun je krijgen als je rouwt? En wat kun je eraan doen?

De meeste mensen denken bij het woord 'rouw' aan het verlies van een dierbare. Maar rouw kan door zoveel meer dingen veroorzaakt worden. Het verlies van een baan, het verlies van gezondheid, een onvervulde kinderwens, het hebben van een kind of partner met een ernstige verslaving... Het zijn allemaal voorbeelden van situaties die ook een vorm van verlies zijn en voor rouw zorgen.

Eén van de ergste dingen die een mens kan overkomen is het verlies van een kind. Wanneer een kind sterft terwijl het nog in de kinderleeftijd is gaat meestal alle aandacht en troost uit naar de ouders. Maar wanneer een volwassen kind sterft is dat vaak anders terwijl het verdriet van de ouders er niet minder om is. 

Muziek heeft een enorme invloed op de mens. Het raakt ons, kan ons met elkaar verbinden, roept herinneringen op, maakt ons vrolijk, kan ons in vervoering brengen. Maar ook als je verdrietig bent kun je veel kracht halen uit muziek. Waarom kan muziek je zo raken als je rouwt? En hoe kun je muziek positief inzetten als je verdrietig bent?