Hoe word ik gelukkig?

Gepubliceerd op 21 september 2025 om 08:00

Onze wereld is nog nooit zo vol mogelijkheden geweest. We kunnen worden wat we willen. Eten wat we lekker vinden. Trouwen met de persoon van onze keuze. Ons kleden op een manier die we zelf mooi vinden. De hele wereld over reizen. Shoppen tot we erbij neervallen. En toch worden Nederlanders steeds ongelukkiger.

Wat is geluk? Wat maakt gelukkig? Is geluk maakbaar? En hoe word jij gelukkig? 

Wat bedoelen we met 'Geluk'?

In mijn gesprekken met mensen kom ik het regelmatig tegen: 'Geluk is iets wat ik op social media zie bij andere mensen. Kinderen die er piekfijn uitzien. Leuke feestjes. Verre reizen. Toffe inrichting. Hippe kleding. Gelukkige huwelijken. Perfecte lijven. Maar mijn leven ziet er zo anders uit!' Ergens weten ze wel dat sociale media meestal alleen dat deel van iemands leven laat zien wat er goed uit ziet, maar toch vormt het vaak een hoge lat waar ze zelf niet aan voldoen en waardoor ze zich minder gelukkig voelen.

Maar wat is 'geluk' nu precies? Geluk is een moeilijk te definiëren term. En de vraag wat geluk is, is een vraag die al eeuwenlang gesteld wordt. Het kan ook verschillen van persoon tot persoon. Voor ouders van jonge kinderen kan geluk een nacht ongestoord slapen zijn. Voor een eenzame oudere kan geluk een onverwacht bezoekje van iemand uit de kerk zijn. Voor de één is geluk een moment van absolute gelukzaligheid dat je overvalt. Voor de ander is het een gevoel van algemene tevredenheid over het leven.

Zelf neig ik het meest naar dat laatste als definitie van geluk. Geluk als kortstondig gevoel van gelukzaligheid hangt namelijk wel heel erg af van omstandigheden en kan je vaak onverwacht overvallen. Daardoor heb je er nauwelijks invloed op. Bovendien heeft het kunnen ervaren van die pure geluksmomenten ook veel te maken met je karakter. De één is type hoge pieken (en dus vaak ook geluksmomenten) - diepe dalen, terwijl de ander een veel gematigder karakter heeft.  

En dus kies ik als definitie voor het woord geluk: Over het algemeen tevreden zijn met je leven

Wat maakt gelukkig?

Naar deze vraag is veel onderzoek gedaan. Martijn Burger is 'geluksprofessor' aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij benoemt een aantal factoren waar mensen in Nederland gelukkig van worden. Ik noem ze in willekeurige volgorde. Let op: het gaat hierbij om gemiddelden! Het kan dus best zijn dat jij dit anders ervaart.

  • Platteland: Over het algemeen zijn mensen die op het platteland wonen gelukkiger dan mensen die in de stad wonen. Een dorp krijgt extra pluspunten als het wel in de buurt van een grote stad ligt. Dan heb je namelijk wel de lusten, maar niet de lasten die een stad met zich meebrengt. Dit geldt overigens niet voor alle Nederlanders; hoogopgeleide jongeren met geld zijn gelukkiger in de stad.
  • Type woning: Mensen die in een vrijstaand huis wonen zijn gelukkiger dan mensen die in een flat wonen.
  • Gezondheid: Mensen die gezond zijn, zijn gelukkiger dan mensen die dat niet zijn.
  • Inkomen: Mensen met genoeg inkomen om goed van rond te kunnen komen zijn gelukkiger dan mensen die niet rond kunnen komen van hun inkomen en/of schulden hebben.
  • Natuur: Uit onderzoek van de universiteit van Wageningen blijkt dat mensen veel gelukkiger zijn in de natuur
  • Werk: Mensen met een dagbesteding waar ze voldoening uit halen zijn gelukkiger dan mensen die dat niet hebben. Dit hoeft niet per se betaald werk te zijn, maar kan ook het opvoeden van kinderen of het doen van vrijwilligerswerk zijn.
  • Verbondenheid: Mensen in een relatie zijn gelukkiger dan alleenstaanden. Evenals mensen met een goede sociale kring en mensen met een goede band met de mensen in de buurt waar ze wonen.
  • Zingeving: Mensen die door religie of op een andere manier zin aan het leven geven zijn gelukkiger dan mensen zonder duidelijk doel.

Is geluk maakbaar?

'Het leven is een feest, maar je moet zelf de slingers ophangen' is een veelgehoorde uitspraak. Maar is die ook waar?

Deels wel. Sommige dingen in je leven heb je zelf in de hand. Wie op de bank gaat zitten Netflixen in afwachting tot het geluk zijn of haar kant op komt zal niet snel gelukkig worden (tenzij je héél gelukkig wordt van Netflix uiteraard ;-). Je kunt er zelf op uit gaan, de natuur intrekken, mensen ontmoeten, klaarstaan voor anderen, zo gezond mogelijk leven. Dat zijn allemaal factoren die kunnen bijdragen aan geluk.

Maar ik heb het woord 'kunnen' niet voor niets cursief neergezet in de vorige zin. Want soms maakt het leven het je ook voor korte of langere tijd onmogelijk om die dingen te doen of om je er beter van te gaan voelen. Omdat je psychisch of fysiek ziek bent. Omdat je grote financiële zorgen hebt. Omdat je geen werk kunt vinden. Omdat je relatieproblemen hebt.

Het idee dat geluk maakbaar is, is vaak een idee dat vooral voorkomt bij mensen bij wie het relatief voor de wind gaat. Die gezond zijn, een rijk sociaal leven hebben, zich goede medische of psychische hulp kunnen veroorloven op het moment dat het nodig is, die de weg weten te vinden in onze maatschappij en die voldoende financiële middelen hebben.

Hoe word ik gelukkig?

De vraag wat jij nodig hebt om gelukkig te worden is een hele persoonlijke die alleen jij kunt beantwoorden. Ik wil je daarbij wel een paar dingen meegeven:

  • Leg de lat niet te hoog: In de gesprekken die ik voer valt me keer op keer op dat mensen de lat vaak zo hoog hebben liggen als het gaat om geluk. 'Als ik een goede carrière heb...', 'Als ik mijn droomhuis heb...', 'Als ik die verre reis kan maken...'., 'Als ik kinderen heb...'. Het probleem daarmee is dat je een grote voorwaarde voor geluk stelt die er op dit moment nog niet is...en wie weet ook wel nooit komt. En ondertussen vergeet je onderweg te genieten of gewoon tevreden te zijn met wat je hebt.
  • Wees dankbaar: Dankbaarheid voor dat wat er nu is, houdt je in het nu, laat je zien wat er nu goed is in jouw leven en zorgt ervoor dat je meer tevreden bent. Heb oog voor de giechels van je kinderen, lekker eten, een warm bed, gezelligheid binnen terwijl de regen buiten tegen de ramen klettert. Het zijn dingen die zo vanzelfsprekend lijken, maar dat absoluut niet zijn.
  • Richt je naar buiten: In een tijd van me-time, gesprekken met therapeuten en 'je grenzen bewaken' lopen we het risico dat we te veel naar binnen gekeerd raken. Terwijl keer op keer blijkt dat geluk juist voortkomt uit contacten met anderen. Maak een praatje met je buurvrouw. Bespreek je problemen met een wijs iemand uit je omgeving in plaats van met een therapeut (ik ben er van overtuigd dat de wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg in rap tempo minder zouden worden als we meer over onze problemen gaan praten met mensen om ons heen die we vertrouwen!), ga vrijwilligerswerk doen, bied je hulp aan aan iemand in nood of vraag juist om praktische hulp bij iemand uit jouw omgeving (bijvoorbeeld of de kinderen daar een nachtje mogen logeren, zodat jullie eindelijk eens een nacht door kunnen slapen). Uiteindelijk worden we daar vaak veel beter van dan het alleen op onszelf gericht zijn.
  • Trek de natuur in: Er zijn talloze onderzoeken die erop wijzen dat een mens gelukkiger en rustiger wordt van het tijd doorbrengen in de natuur. Kun je om wat voor reden dan ook niet naar buiten? Je omringen met planten kan al helpen!
  • Investeer in sociale contacten: Het hebben van een goede sociale kring vergroot je geluk. Duik dus een avond de kroeg in met die vriend. Ga een middagje bij je ouders langs. Ga naar activiteiten die georganiseerd worden in jouw kerk of door jouw buurtvereniging. 
  • Zet je schermen uit: Schermen zorgen ervoor dat we ons naar binnen keren. Het is jij en je telefoon. Of je serie. Of je socials. Als je ze uitzet word je uitgenodigd om zelf je tijd te vullen, creatief te zijn, contact te maken, naar buiten te gaan, aandachtig te zijn. Allemaal dingen waar je gelukkiger van wordt.
  • Geef en bied de helpende hand: Van geven en de helpende hand bieden worden we gelukkiger. Of het nu om geld, vriendelijkheid, tijd of energie gaat, geef lekker weg wat je kunt missen. Dus geef een knipoog aan die moeder met een peuter-met-woedeaanval, kook een maaltijd voor je zieke oom, stuur een kaartje, geef aan een stichting die jouw hart heeft. Enige voorwaarde is wel dat je het niet doet om er zelf gelukkig van te worden. Dan werkt het namelijk niet.
  • Zingeving: Zorg voor een stuk zingeving in je leven. Zet je in voor een stichting die jouw hart heeft. Zorg goed voor je gezin. Kies voor werk wat waarde heeft voor de maatschappij. Wordt pleegouder. Maar ga vooral ook op zoek naar de grotere zin van het leven. Als christen heb ik natuurlijk zo mijn ideeën waar je die zou kunnen vinden ;-). Maar ik wil je graag uitdagen om zelf op zoek te gaan naar het antwoord op de vraag of er een God is en welke gevolgen het antwoord op die vraag op jouw leven heeft. Wil je meer weten over het christelijke geloof? Dan kun je vrijblijvend deze cursus volgen die ook bij jou in de buurt wordt gegeven. Of stel je vragen aan een christen of bij een kerk uit jouw buurt.

Om over na te denken

Wanneer ik om me heen kijk, zie ik dat het er soms op lijkt alsof we 'geluk' als een recht zijn gaan zien. En hoezeer ik iedereen zijn of haar geluk ook gun, ik betwijfel of we 'geluk' mogen zien als iets waar we recht op hebben. En of het überhaupt haalbaar is om iedereen gelukkig te maken. Vaak moet voor het geluk van de één het geluk van de ander wijken.

Ik woon in een buurt die op de nominatie staat om gesloopt te worden, om op die manier ruimte te maken voor meer woningen. Wij zijn daar als buurtbewoners zeer ongelukkig mee, maar mensen die zitten te springen om woonruimte zullen heel blij zijn met een woning in deze bosrijke omgeving. We wonen in een land waar heel veel mensen blij worden van strengere asielwetgeving...terwijl ik daar heel ongelukkig van word. Ik hou van stilte. Mijn man houdt van muziek en het liefst zo hard mogelijk. Wat voor mij 'geluk' is, hoeft dat voor een ander helemaal niet te zijn en kan zelfs schadelijk zijn voor de ander.

Als christen vraag ik me ook ten zeerste af of God ons geluk belooft in dit leven. Als ik de Bijbel lees, zie ik dat Jezus spreekt over 'je kruis op je nemen', de ander dienen, je 'andere wang toekeren', vergeven, de onderste weg gaan, trouw zijn tot in de dood. Dat zijn over het algemeen allemaal dingen waar we in deze maatschappij niet zo blij van worden. God belooft dat Hij bij je is, dat Hij je zal leiden, dat Hij de Trooster heeft gestuurd in de vorm van de Heilige Geest en dat er ooit een dag zal komen waarop Hij al onze tranen af zal wissen. Maar ik vraag me ten zeerste af of het Gods doel voor ons leven hier op aarde is dat we gelukkig zullen zijn.

 

Misschien vind je dit ook interessant

  • Een hoopvolle toekomst - Over hoe God hoop biedt, ook als ons leven anders loopt dan verwacht
  • Mijn leven is een wonder - Over het vinden van zingeving en dankbaarheid ondanks ziekte, en hoe wonderen zichtbaar worden in kleine momenten
  • Christen en depressief - Over hoe je ook als christen kunt lijden onder depressie en hoe je daarmee om kunt gaan

 

Gebruikte bronnen: