Het verschil tussen seksualiteit en intimiteit - en waarom dat belangrijk is

Gepubliceerd op 5 oktober 2025 om 08:00

Intimiteit en seksualiteit worden vaak in één adem genoemd. Dat is begrijpelijk, omdat seks vaak verbonden is met intimiteit. Maar het kan ook problematisch worden als je in je hoofd seks en intimiteit met elkaar verbindt. Want in ieder leven komen momenten voor dat seksualiteit om wat voor reden dan ook niet mogelijk is. Bijvoorbeeld door ziekte of stress. Op zulke momenten wordt intimiteit des te belangrijker.

Wat is seksualiteit?

Seksualiteit wordt in Van Dale woordenboek als volgt omschreven: gevoelens en handelingen die te maken hebben met vrijen en met lichamelijke opwinding. Bij seksualiteit draait alles om opwinding, verlangen en elkaar aanraken, met meestal als uiteindelijk doel een vrijpartij. Seksualiteit kent heel veel vormen, van een liefdevolle zoen tot het krijgen van een orgasme wanneer de ander je intieme zones streelt en van een speelse klap op de bil tot een zinderende vrijpartij onder de douche. Daarbij is het heel persoonlijk wat iemand fijn vindt en waar hij of zij opgewonden van raakt en wat hem of haar juist weinig tot niets doet of zelfs irritant gevonden wordt.

Wat is intimiteit?

Intimiteit is volgens Wikipedia een ervaring van verbondenheid op lichamelijk, emotioneel of spiritueel vlak. Intimiteit draait om een gevoel van nabijheid en verbinding met je partner. De manier waarop je je veilig voelt, verbinding maakt, gezien voelt. Dat kan met een knuffel, een goed gesprek, door samen te bidden, een grap te maken die alleen jullie begrijpen, een blik die meer zegt dan 1000 woorden en ja...het kan ook met seks. Intimiteit kan ervoor zorgen dat jullie je in een fractie van een seconde met elkaar verbonden voelen en dat jij over je partner denkt: 'Jij en ik, wij horen bij elkaar!'. Bij intimiteit kan dus ook seksualiteit horen, maar het is tegelijkertijd zoveel meer dan dat.

Waarom is het verschil belangrijk?

In een langdurige relatie worstelt ieder stel vroeg of laat met seksualiteit. Dat is normaal. Door ziekte, stress, drukke agenda's of een verschil in verlangen kan het zijn dat er korte of langere tijd geen seks wenselijk of mogelijk is. 

En omdat intimiteit vaak gekoppeld wordt aan seks, loop je het risico dat je ook intimiteit gaat mijden. Uit angst dat het tegen je partner aankruipen bij het kijken van een serie of het geven van een liefdevolle, lange zoen bij de ander een verlangen naar meer opwekt. Dat 'meer' is op dit moment wel het laatste waar jij op zit te wachten. En dus vermijd je intimiteit maar liever zoveel mogelijk. Doe je alsof je al slaapt als je partner naar bed komt. Zeg je alleen nog 'hallo' als je thuis komt en geef je geen kus meer. Sla je een avondje samen uit maar liever over, omdat je bang bent dat er daarna meer van je verwacht wordt.

Waarom het belangrijk is om te blijven investeren in intimiteit

Wanneer de seksuele relatie onder spanning komt te staan, betreft dat zelden alleen de seksuele relatie, maar vaak ook de intieme. En dat is jammer, omdat die intimiteit juist zo hard nodig is om de relatie goed te houden. Intimiteit functioneert als de lijm in een relatie, die partners laat voelen dat ze, wat er ook gebeurt, bij elkaar horen.

Intimiteit werkt niet alleen verbindend, maar vaak ook stressverlagend. Samen lachen, in elkaars armen wegkruipen, een zoen of een arm om de schouder zorgen er allemaal voor dat er hormonen vrijkomen zoals oxytocine en endorfine. Deze hormonen staan bekend om hun stressverlagende werking. Daarnaast zorgt het ervoor dat het stress veroorzakende hormoon cortisol juist afgebroken wordt.

Intimiteit zorgt er ook voor dat jij je meer gezien voelt. Wanneer je hand in hand loopt of een goed gesprek voert, kan dat je een gevoel van geborgenheid en verbondenheid geven. Het geeft je het gevoel dat je er mag zijn. Dat iemand van je houdt zoals je bent. Dat is niet alleen goed voor je relatie, maar ook voor je zelfvertrouwen en de manier waarop jij naar de wereld om je heen kijkt.

En als laatste toch ook het punt wat een beetje gevaarlijk is om te noemen in een blog als deze: intimiteit kan er ook voor zorgen dat uiteindelijk de weg naar seksualiteit weer gevonden wordt. Houd daarbij voor ogen dat seksualiteit niet uit intimiteit voort hoeft te komen. Er kunnen goede redenen waarom seksualiteit voor jou op dit moment geen optie is. Maar in andere gevallen kan intimiteit er voor zorgen dat jullie uiteindelijk de weg weer vinden naar seksualiteit.

Tips

Wanneer je merkt dat jij of je partner intimiteit zijn gaan vermijden, zijn er een aantal dingen die je kunt doen om intimiteit weer meer prioriteit te geven in je leven. 

  • Praat erover: Dit is de belangrijkste, maar vaak ook een hele moeilijke tip. Benoem waar je tegenaan loopt en wat je moeilijk vindt. 'Wanneer we een avond uit gaan, ben ik bang dat jij daarna ook graag seks wilt. Ik merk dat dat het voor mij op dit moment moeilijk maakt om een date-night te plannen, omdat mijn hoofd momenteel echt niet staat naar seks. Kunnen we het er eens samen over hebben hoe we hiermee om kunnen gaan?'
  • Verdiep je in de ander: Stel de ander vragen als 'Wat maakt seksualiteit belangrijk voor jou?', 'Wanneer voel jij je echt gezien door mij?', maar ook: 'Wat houdt je momenteel het meest bezig in je hoofd' en 'Wat heb je nodig van mij?'
  • Maak onderscheid tussen seksualiteit en intimiteit: Stellen met een gezond seksleven maken vaak een duidelijk onderscheid tussen intimiteit en seksualiteit. Ze durven zich over te geven aan intimiteit zonder dat er seks op hoeft te volgen en genieten van intieme momenten zonder dat daar een seksuele lading bij zit.
  • Realiseer je dat aanraking een primaire levensbehoefte is: Ken je het fenomeen 'huidhonger' nog uit de corona-periode? We hebben het allemaal nodig om aangeraakt te worden. Aanraking zorgt ervoor dat we ons geborgen en gezien voelen en verlaagt onze stress. Kies er dus bewust voor om elkaar aan te raken.
  • Bouw intimiteit op buiten de slaapkamer: Geef de ander een aai over de bol in het voorbijgaan, dans samen door de woonkamer, ga samen picknicken, laat je telefoon thuis en duik samen een café in, geef elkaar een lange, intieme zoen.
  • Spreek een periode 'geen seks' af: Om intimiteit weer meer los te koppelen van seksualiteit, kan het ook helpen om af te spreken dat jullie een periode geen seks hebben. Dat helpt om weer langzaam allerlei intieme momenten op te bouwen, zonder dat je bang hoeft te zijn dat de ander daarna meer verwacht.
  • Erken een verschil in behoefte: Er is geen enkel koppel in een langdurige relatie wat altijd in gelijke mate behoefte heeft aan intimiteit of seksualiteit. De behoefte aan seksualiteit en intimiteit kan door zoveel factoren beïnvloed worden. Je opvoeding, je verleden, je hechtingsstijl, hoe je in elkaar zit, wat je allemaal aan je hoofd hebt. Het verschil in behoefte hoeft geen probleem te zijn. Erken dat je partner meer of minder behoefte heeft aan intimiteit en/of seksualiteit dan jij en ga samen op zoek naar manieren om daarmee om te gaan.
  • Zoek hulp: Wanneer je merkt dat seksualiteit en intimiteit onderwerpen zijn waar jullie veel moeite mee hebben en waar jullie niet samen uit komen, zoek dan hulp. Ga op zoek naar een ouder stel in je omgeving dat je vertrouwt waarvan je weet dat zij een goede relatie hebben en praat met hen over dit onderwerp. Vind je dat lastig? Dan kun je ook altijd op zoek naar een goede relatietherapeut die jullie verder kan helpen.

 

Meer lezen over seksualiteit en intimiteit?

 

Gebruikte bron:

«